การยึดหรืออายัด และขายทอดตลาดทรัพย์สิน ของที่ถูกกักโดยศุลกากร

      เมื่อกรมศุลกากรได้ดำเนินการใช้มาตรการบังคับค่าอากรที่ค้างชำระ โดยการกักของที่ผู้นั้นนำเข้าหรือส่งออกและกำลังผ่านพิธีการศุลกากร หรือของใด ๆ ที่อยู่ในความกำกับตรวจตราของศุลกากรแล้ว แต่ยังไม่ได้รับค่าอากรหรือได้รับชำระค่าอากร แต่ไม่ครบถ้วน

      อธิบดีกรมศุลกากรมีอำนาจใช้มาตรการบังคับทางปกครองโดยการยึดหรืออายัด และขายทอดตลาดทรัพย์สิน แยกพิจารณาได้ดังนี้
      1. การยึดและขายทอดตลาด
      คำว่า “ยึด” หมายถึง การกระทำใด ๆ ต่อทรัพย์สินของผู้ค้างชำระอากรเพื่อให้ทรัพย์สินนั้นได้เข้ามาอยู่ในความควบคุมดูแลหรือครอบครองของพนักงานศุลกากร ในการยึดและขายทอดตลาดทรัพย์สินตามกฎหมายว่าด้วยศุลกากรนั้น กฎหมายกำหนดให้ปฏิบัติตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งโดยอนุโลม(1)
      2. การอายัดและขายทอดตลาด
      คำว่า “อายัด” หมายถึง การสั่งให้ผู้ค้างชำระอากรและหรือบุคคลภายนอกมิให้จำหน่าย จ่าย โอน หรือกระทำนิติกรรมใด ๆ เกี่ยวกับทรัพย์สิน หรือสิทธิเรียกร้องที่ได้สั่งอายัดไว้ รวมตลอดถึงการสั่งให้บุคคลภายนอกมิให้ชำระเงิน หรือนำส่งทรัพย์สิน หรือชำระหนี้อย่างอื่น นอกจากการชำระเงินหรือการส่งมอบหรือการโอนทรัพย์สินแก่ผู้ค้างชำระอากร แต่ให้ชำระเงิน หรือส่งมอบ หรือโอนทรัพย์สิน หรือชำระหนี้ต่อกรมศุลกากรเพื่อเป็นค่าอากรที่ค้างชำระ ณ สถานที่และภายในระยะเวลาซึ่งอธิบดีกำหนดไว้ในคำสั่ง(2)
      การอายัดทรัพย์สิน อธิบดีกรมศุลกากรเป็นผู้มีอำนาจออกคำสั่งอายัดทรัพย์สินของผู้ค้างชำระอากรได้ตามมาตรา 24 แห่งพระราชบัญญัติศุลกากร พ.ศ. 2560 ซึ่งการบังคับค่าอากรที่ค้างชำระโดยวิธีการอายัดจะกระทำได้ก็ต่อเมื่อกรมศุลกากรได้ดำเนินการกักของตามมาตรา 23 แห่งพระราชบัญญัติศุลกากร พ.ศ. 2560 แล้ว ยังไม่ได้รับค่าอากรหรือได้รับไม่ครบถ้วน เว้นแต่ในกรณีที่ผู้ค้างชำระอากรได้รับอนุญาตให้ทุเลาการเสียอากรจากอธิบดีกรมศุลกากรเพื่อรอคำวินิจฉัยอุทธรณ์ หรือคำพิพากษาถึงที่สุด หรือได้รับการทุเลาตามคำสั่งของศาล แล้วแต่กรณีเท่านั้น (3)